Phân biệt tủ an toàn sinh học và tủ cấy vi sinh

Phân biệt tủ an toàn sinh học và tủ cấy vi sinh

1. Tủ cấy vi sinh là gì ?

Tủ cấy vi sinh hay tủ tạo môi trường sạch được gắn màng lọc khí HEPA hoặc ULPA ở trên đầu hoặc sau lưng tủ.

Loại thiết bị này chỉ bảo vệ mẫu thao tác. Bạn có thể sử dụng cho các hoạt động cần môi trường sạch như tránh bụi khí lắp ráp các thiết bị vô trùng. Không được dùng tủ cấy vi sinh khi thao tác với môi trường tế bào, các đối tượng có khả năng gây nhiễm cũng như bất kỳ các đối tượng nguy hiểm khác.

Các công việc có thể làm trong tủ cấy vi sinh:

Làm việc với các đối tượng không nguy hiểm đòi hỏi môi trường sạch, không bụi.

• Chuẩn bị đĩa môi trường
• Môi trường tế bào thực vật
• RNA/DNA
• Lắp ráp thiết bị tiệt trùng
• Lắp ráp thiết bị điện

Không sử dụng loại tủ này để thao tác với các hóa chât độc hại, tác nhân vi sinh độc hại. đòng vị phóng xạ và bất kỳ đối tượng nào có thể gây dị ứng.

2. Tủ an toàn sinh học là gì?

Tủ an toàn sinh học còn được gọi là tủ an toàn vi sinh: là một tủ kín, đối lưu bên trong dùng khi  thao tác với các vi sinh vật gây bệnh (hoặc có khả năng gây bệnh) được sử dụng để bảo vệ an toàn cho nhân viên phòng thí nghiệm bằng cách làm sạch môi trường xung quanh qua màng lọc HEPA hoặc ULPA giúp loại bỏ các vi khuẩn và vi rút độc hại. Tủ an toàn sinh học được chia thành ba cấp I, II và III dựa trên mức độ bảo vệ mà chúng mang lại.

2.1. Tủ an toàn sinh học cấp I

Tủ có khả năng bảo vệ nhân viên phòng thí nghiệm và môi trường xung quanh khỏi việc tiếp xúc với các hóa chất nguy hiểm, nhưng chúng không bảo vệ mẫu đang được thao tác bên trong.

Không khí thoát ra được đi qua bộ lọc và có thể được thải ra bên ngoài môi trường hoặc được tái tuần hoàn, tùy thuộc vào loại công việc đang được thực hiện.

Không khí hút vào tủ không đi qua bất kỳ bộ lọc, vì không khí này có thể không sạch, nên không thể sử dụng tủ an toàn sinh học cấp I cho các vật liệu dễ bị nhiễm bẩn.

2.2. Tủ an toàn sinh học cấp II

Tủ an toàn sinh học cấp II cung cấp sự bảo vệ tầm trung. Giống như lớp I, chúng có thể xử lý an toàn vi sinh vật ở các mức an toàn sinh học 1- 3. Tuy nhiên, sự khác biệt chính là không khí chảy trong và ngoài tủ đi qua bộ lọc HEPA vì vậy nó có thể bảo vệ cả mẫu lẫn môi trường xung quanh.

Tủ an toàn sinh học cấp II được chia nhỏ thành bốn loại: A1, A2, B1 và ​​B2, dựa trên cấu trúc và vận tốc dòng khí, và hệ thống ống xả của chúng.

2.3. Tủ an toàn sinh học cấp III

Các tủ an toàn sinh học cấp III này cung cấp sự bảo vệ tối đa cho nhân viên, môi trường xung quanh và cả mẫu.

Hệ thống này kín khí, tất cả mọi vật liệu đi vào hoặc đi ra phải qua một nồi hấp tiệt trùng.

Tủ an toàn sinh học cấp III được sử dụng trong phòng thí nghiệm có mức độ độc hại cao nhất với các tác nhân nguy hiểm sinh học cần phải được bảo vệ ở mức cao nhất.

Các công việc có thể thực hiện bên trong tủ an toàn sinh học:

• Làm việc với các tác nhân sinh học cấp 1, 2, 3
• Môi trường mô của động vật có vú
• Làm việc với mô và máu của động vật có vú
• Thao tán với vật liệu gây nhiễm hoặc hoặc có tiềm năng gây nhiễm có thể tạo ra Sol khí

Chỉ được thao tác với một lượng hóa chất bay hơi giới hạn trong tủ B1 và B2

3. So sánh điểm khác nhau giữa tủ an toàn sinh học và tủ cấy vi sinh

Bên dưới đây là hướng dẫn về sự khác biệt giữa 2 thiết bị thường thấy để bảo vệ an toàn cho người kỹ thuật viên xét nghiệm, môi trường và mẫu bệnh phẩm trong phòng xét nghiệm vi sinh là Tủ an toàn sinh học cấp II và Tủ cấy vi sinh.

3.1. Điểm chung

• Đều phục vụ cho mục đích nuôi cấy vi sinh, nuôi cấy mô tế bào …
• Nguyên lý tạo ra dòng khí chảy lớp và qua màng lọc để làm sạch khu vực làm việc hay khu vực cần độ sạch để nuôi cấy.
• Cả hai tủ này đều có màng lọc HEPA với hiệu suất cao có thể giữ lại các hạt có kích thước 0,3µm với hiệu suất ít nhất là 99,97%.
• Khử trùng khoang làm việc bằng ánh sáng UV.
• Đều dùng  bảo vệ được kỹ thuật viên xét nghiệm và môi trường nhưng do hướng đi của dòng khí vào và ra khỏi tủ rất khác nhau, do đó mỗi loại thích hợp với một công việc riêng.

3.2. Điểm khác nhau

3.2.1. Ứng dụng:

• Tủ an toàn sinh học: Là thiết bị được sử dụng trong nuôi cấy mẫu có nguy cơ nguy hại gây độc dị ứng như nấm, mầm bệnh, nguồn phóng xạ… hay nói cách khác tủ an toàn sinh học là thiết bị có thể bảo vệ mẫu sinh phẩm, người thao tác và môi trường xung quanh.
• Tủ cấy vi sinh: Là thiết bị tạo ra dòng khí sạch, đảm bảo điều kiện tốt nhất cho mẫu phát triển, tránh gây nhiễm các nguồn bệnh, tạp, bụi… từ môi trường xung quanh, hay nói cách khác tủ cấy vi sinh là tủ chỉ dùng để bảo vệ mẫu.

3.2.2. Nguyên lý cấu tạo:

• Tủ an toàn sinh học: Có cấu tạo 2 màng lọc HEPA hoặc ULPA với dùng khí sử dụng tuần hoàn, tránh gây lây nhiễm cho môi trường.

• Tủ cấy vi sinh: sử dụng 1 màng lọc HEPA hoặc ULPA đảm bảo cung cấp dòng khí sạch cho mẫu.

Tham khảo thêm: Tủ hút khí độc phòng thí nghiệm tại đây.